Κυριακή Γ΄ Ματθαίου: Αποστολικό Ανάγνωσμα

Του Πρωτοπρεσβυτέρου π. Γεωργίου Δορμπαράκη

῾ἵνα φροντίζωσι καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ᾽ 

(Τίτ. 3, 8)

α. ῾Η μνήμη τῶν Πατέρων τῆς Δ´ ἐν Χαλκηδόνι Οἰκουμενικῆς Συνόδου (451 μ.Χ.) ἀποτελεῖ τήν αἰτία ἐπιλογῆς τοῦ ἀποστολικοῦ ἀναγνώσματος ἀπό τήν πρός Τίτον ἐπιστολή τοῦ ἁγίου Παύλου. ῾Ο ἀπόστολος παραινώντας τόν μαθητή καί συνεργάτη του Τίτο τόν καλεῖ ἡ προσωπική του ζωή νά ἀποτελεῖ μία μαρτυρία τῆς πίστεως στόν Σωτήρα Κύριο ᾽Ιησοῦ Χριστό, ὥστε καί οἱ ὑπόλοιποι πιστοί νά παρακινοῦνται νά κάνουν πράξη τήν πίστη τους. Μέ αὐτήν τήν προτεραιότητα στήν ζωή τους εἶναι εὐνόητο ὅτι πρέπει νά ἀποφεύγουν κάθε τι πού τούς ἀποπροσανατολίζει, ὅπως τίς ἀνωφελεῖς καί ἀνούσιες συζητήσεις, τίς διαμάχες, ἀκόμη καί τήν ἐπιμονή, πέρα ἀπό μία δύο φορές, γιά τήν μεταστροφή τῶν αἱρετικῶν, ἐκείνων δηλαδή πού ἀκολουθοῦν πλανεμένες διδασκαλίες ὡς πρός τόν Χριστό. Στό ἴδιο μῆκος κύματος τῶν παραινέσεων τοῦ ἀποστόλου Παύλου κινήθηκαν καί οἱ Πατέρες τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Κατεδίκασαν τόν αἱρεσιάρχη Εὐτυχῆ καί τόν μονοφυσιτισμό του, πού ἀλλοίωνε τήν ἀληθινή εἰκόνα τοῦ Κυρίου, καί ἔδειξαν μέ φωτισμό Θεοῦ ὅτι Αὐτός εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός πού ἔγινε καί τέλειος ἄνθρωπος ῾δι᾽ ἡμᾶς καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν᾽. Μία ὑπόσταση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ ῾ἐν δυσί φύσεσιν᾽, τῇ θεϊκῇ καί τῇ ἀνθρωπίνῃ.

β. 1. Δέν θά ἀναφερθοῦμε στόν μονοφυσιτισμό τοῦ Εὐτυχῆ. Οἱ Πατέρες τόν κατεδίκασαν γιατί ἀκριβῶς διαστρέβλωνε τήν πίστη καί πρότεινε αἵρεση, δηλαδή πλάνη. Καί χειρότερο πράγμα ἀπό τήν πλάνη τῆς αἵρεσης δέν ὑπάρχει γιά τήν χριστιανική πίστη. Κατά τήν ἐκτίμηση τοῦ ἀποστόλου Παύλου συνιστᾶ ἐκτροπή καί ἁμαρτία καί αὐτοκατάκριση: ῾εἰδώς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος (ὁ αἱρετικός) καί ἁμαρτάνει ὤν αὐτοκατάκριτος᾽. Δέν εἶναι τυχαῖο γι᾽ αὐτόν τόν λόγο ὅτι οἱ ἅγιοί μας θεωροῦν ὅτι εἶναι προτιμότερο νά ἁμαρτάνει κανείς σαρκικά, παρά νά θεωρεῖται ἠθικός καί ῾ἅγιος᾽,  ἀλλά ριγμένος στήν αἵρεση. Κι αὐτό γιατί στήν πτώση τῶν σαρκικῶν ἁμαρτιῶν ὑπάρχει ἡ δυνατότητα τῆς ταπεινῆς μετάνοιας - ῾οἱ τελῶναι καί αἱ πόρναι προάγουσιν ὑμᾶς εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν᾽ -, ἐνῶ στήν πτώση τῆς αἵρεσης τοῦτο εἶναι φοβερά δύσκολο, λόγω τῆς ὑποκρυπτομένης δαιμονικῆς ὑπερηφάνειας.

Εἶναι ἐξαιρετικά σημαντική μάλιστα ἡ ἐπισήμανση τοῦ ἀποστόλου ὅτι προκειμένου γιά τόν αἱρετικό ἀρκεῖ ἡ συμβουλή σ᾽ αὐτόν γιά τήν πλάνη του μία δύο φορές: ῾αἱρετικόν ἄνθρωπον μετά μίαν καί δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ᾽.  ῎Αν κανείς θελήσει νά ἐπιμείνει στίς συμβουλές του μέ τήν πεποίθηση ὅτι πρόκειται νά μεταστρέψει τόν αἱρετικό, τότε ὁ ἴδιος πλανᾶται πλάνην οἰκτράν, ἀποκαλύπτοντας τόν δικό του ἐγωϊσμό καί τήν ἄγνοια τῆς καταστάσεως τοῦ αἱρετικοῦ. Κι ἴσως ἡ προτροπή αὐτή τοῦ ἀποστόλου Παύλου πρέπει νά ληφθεῖ πιό σοβαρά ὑπ᾽ ὄψιν ἀπό ἐκείνους πού καί σήμερα ἔχουν ἀποδυθεῖ σέ ἀδιάκοπο κυνηγητό τῶν διαφόρων αἱρέσεων. ῾Η διαρκής πολεμική καί καταγγελία τῆς αἵρεσης, ῾πάλιν καί πολλάκις᾽, ἐφόσον ἤδη ἔχει ἐπισημανθεῖ ἡ πλάνη, ἴσως τελικῶς φανερώνει κάποια δική τους ἐμπλοκή καί ὄχι τόσο καθαρότητα ἀγάπης.

Διαβάστε τη συνέχεια στο ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΝ